Być może zauważyłeś doniesienia medialne, że Robert Kubica, nasz utalentowany wyścigowo rodak, po raz kolejny nie ukończył rajdu WRC i z powodu zbyt ryzykownej jazdy wyleciał z trasy. Pojawiły się głosy komentatorów wieszczące koniec kariery naszego rodaka, podważające geniusz jego umiejętności a nawet rychłe wycofanie się sponsorów. I można by tak wymieniać dalej, gdyby nie wypowiedź pilota Roberta Kubicy, która rzuca nowe światło na starania chłopaków. Postanowiłem skorzystać z okazji i użyć tej wypowiedzi do objaśnienia subtelności planowania długoterminowego.

Zdjęcie z kolekcji (c)Thilo Hilberer Flickr Creative Commons na licencji CC2.0

W planowaniu Twoich działań, kluczowe są trzy poziomy: Aspiracje, Cele oraz Przedsięwzięcia

Aspiracje to Twoje plany długoterminowe. Coś co chciałbyś osiągnąć w perspektywie 2-3 letniej. To odpowiedź na pytanie “A jak chciałbyś, aby było?”. Jeżeli zarządzasz dużym departamentem to odpowiedź na pytanie “Gdzie chcielibyśmy być za 2-3 lata”. Jeżeli prowadzisz swoją firmę, to poszukiwanie odpowiedzi na pytanie “Po czym poznam, że odnosimy długoterminowy sukces”.

Definiowanie własnych aspiracji jest niezwykle ważne, ponieważ tworzy punkt odniesienia do którego dążysz i który pozwala podjąć decyzje co jest ważniejsze, a co mniej ważne.

Cele to bardzo konkretne, mierzalne punkty na drodze do Twoich aspiracji. Cel wyznaczasz w perspektywie ok. 1 roku i odpowiada na pytanie “Co potrzebuję osiągnąć w tym roku, aby przybliżyć się do moich aspiracji?” O wyznaczaniu celów metodą ZOOM pisałem na początku roku. Ważne byś zapamiętał, że cel musi być Zapisany (czyli dostępny zawsze pod ręką), Osiągalny (bo nie da się zrealizować celu, w który nie wierzysz że jest możliwy do osiągnięcia), Określony w Czasie (abyś mógł sprawdzić, czy realizujesz to co sobie wyznaczyłeś) oraz Mierzalny (czyli taki, który pozwoli Ci skonfrontować fakty z planami i da jednoznaczną odpowiedź czy cel został osiągnięty, czy nie).

Przedsięwzięcia to wszystko to, w co angażujesz się aby zrealizować swoje Cele. Przedsięwzięcie zwykle rozłożone jest na maksymalnie jeden rok i składa się z wielu tzw. Rezultatów Pośrednich. Najczęściej Przedsięwzięcie kojarzone jest z Projektem, ale oprócz Projektów to również Zmiany, które przeprowadzasz, Procesy w których uczestniczysz oraz Rytuały (zbiory nawyków), które wykonujesz.

W planowaniu długoterminowym istotnie jest to, aby dobrać i zaangażować się w taki zestaw Przedsięwzięć, który umożliwi Ci realizację Celów, których to realizacja przybliży Cię do Twoich Aspiracji.

Wróćmy teraz do Roberta Kubicy i wypowiedzi jego pilota – Macieja Szczepaniaka. Maciej na swoim profilu Facebook umieścił taką wypowiedź (pełny tekst wypowiedzi znajdziesz tutaj, wyróżnienia w tekście poniżej są mojego autorstwa):

“(…) Mój komentarz odniesie się tylko do współpracy z Robertem i naszych celów. Od pierwszych wspólnych testów przed Rajdem Jenner wiedziałem że mam do czynienia z kierowcą bezkompromisowym i fenomenalnym, a piętnaście lat spędzone na prawym fotelu “dość szybkich kierowców” pozwala mi wierzyć w moje przeczucia. Robert obiecał mi tylko jedno, ciężką pracę i trudną drogę, która w Jego odczuciu prowadzi nas do wyznaczonego celu. Zgodziłem się bez wahania. Obecny sezon w wykonaniu Roberta, jest prawdopodobnie najlepszym sezonem DEBIUTANTA w historii WRC, a wygrania odcinka specjalnego w WRC przez innego polskiego zawodnika nie doświadczyliśmy nigdy wcześniej i pewnie poczekamy jeszcze sporo lat. Wiem że nie zdobywamy wielu punktów i mamy sporo „przygód”, ale tu właśnie pojawia się słowo klucz, CEL. Naszym celem jest jak najszybciej doprowadzić do momentu, w którym będziemy w stanie rywalizować o najwyższe laury. Jestem przekonany że ten moment jest tuż za rogiem i wbrew opinii osób powierzchownie zajmujących się naszym sportem ostatni rajd pokazał to dobitnie. Podczas tego weekendu miałem okazję rozmawiać z wieloma kierowcami fabrycznymi w sposób, w jaki nie było dane mi rozmawiać w ubiegłych sezonach. Wszyscy oni wypowiadali się o naszej rywalizacji z Danim jak o ozdobie tego rajdu. Ostatecznie popełniliśmy o jeden błąd za dużo, ale jeśli mógłbym ponownie wyruszyć do SS18 nie zmieniłbym nic w naszym podejściu, poza lepszym dogrzaniem opon . Emocjonalny koniec naszej rywalizacji gdzie pada słowo „przepraszam” nie świadczy o niczym innym jak tylko o świadomości Roberta, że podobnie jak On jestem totalnie zaangażowany w to co robimy i moja odpowiedź „takie życie” jest najlepszym komentarzem. On wie że nie ma potrzeby mnie przepraszać, bo ja wierzę w to niezłomnie że razem z Nim niebawem będziemy wystarczająco mocni aby występować nie w roli tła, ale głównych aktorów pięknego spektaklu o nazwie WRC.”

Z tej wypowiedzi wynika, że Panowie ustali swoje aspiracje bardzo wysoko: stać się głównymi aktorami w WRC. Na ten rok wyznaczyli sobie jakieś cele, nie znamy ich dokładnie, ale na pewno związane są z tym aby “doprowadzić do momentu, w którym będziemy (…) realizować o najwyższe laury”. Nie znam się na rajdach, ale podejrzewam, że taki cel można by wyrazić na przykład tak:

“W bieżącym sezonie minimum raz staniemy na podium”.

Lub

“W tym sezonie Robert Kubica nabędzie 2 kluczowe umiejętności, które pozwolą rywalizować o podium WRC w sezonach następnych”

Jestem ogromnie ciekawy jakie cele faktycznie sobie wyznaczyli, ale jedno jest pewne – ich osiągnięcie “będzie ciężką pracą i trudną drogą”.

Zatem Zespół podejmuje szereg Przedsięwzięć, aby ten Cel (lub Cele) osiągnąć: treningi, doszkalanie, a także udział w rajdach. I w tym przykładzie pięknie widać, że czasem warto zaryzykować rezultat Przedsięwzięcia, gdy ma się dobrze i precyzyjnie wyznaczone Cele i Aspiracje.

Niektórym pewnie ciężko znaleźć wyrozumiałość dla braku ukończenia rajdu przez Roberta Kubicę. W takich chwilach warto pamiętać, że Zespół nie wyznaczył sobie na ten rok celu “W bieżącym roku ukończyć 100% rajdów WRC” tylko walczy o zupełnie inną stawkę.

Wyjaśnienie: Nie jestem ekspertem w dziedzinie rajdów WRC. Nie znam również osobiście Członków Zespołu Roberta Kubicy, ani nie miałem okazji konsultować tego przypadku. Powyższą analizę zbudowałem w oparciu o doniesienia medialne, aby pokazać mechanizm zależności Przedsięwzięć, Celów i Aspiracji.

Pytanie: Co w planowaniu długoterminowym sprawia Ci trudność? Określenie Aspiracji, Wyznaczenie Celów czy dobranie właściwych Przedsięwzięć?